នួន ជា

រូបភាពយកពី wikipedia ខ្មែរ

នួនជា (ឈ្មោះដើម រុងឡឺត ឡាវឌី)

  កើតនៅ ថ្ងៃទី៧ ខែ កក្កដា ឆ្នាំ ១៩២៩ នៅភូមិវត្តគរ ឃុំវត្តគរ ស្រុកសង្កែ ខេត្តបាត់ដំបង។ នៅឆ្នាំ១៩៤២ នួន ជា បានទៅបន្ដថ្នាក់​មធ្យមសិក្សាកម្រិត២នៅទីក្រុងបាងកកដោយ រស់នៅវត្តបិណ្ឌចាម៉ាបូពិត។ នៅឆ្នាំ១៩៤៤ នួន ជា សិក្សាផ្នែកច្បាប់នៅសកលវិទ្យាល័យ ធម្មសាត្រ ដែលនៅទីនោះ នួន ជា បានចូលជាសមាជិកបក្សកុម្មុយនីស្ដថៃ។

          នួន ជា វិលត្រឡប់មកប្រទេសកម្ពុជានៅឆ្នាំ ១៩៥០ ហើយបានប្ដូរសមាជិកភាពរបស់​ខ្លួនមកជាសមាជិកបក្សកុម្មុយនីស្ដឥណ្ឌូចិន។ នួន ជា បានចូលសិក្សាវគ្គហ្វឹកហ្វឺននៅ​ទីក្រុងហាណូយក្នុងឆ្នាំ ១៩៥៤ ហើយបានវិលត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញ នៅឆ្នាំ១៩៥៥។ នួន ជា ត្រូវបានជ្រើសរើសជាអនុលេខាបក្សពលករកម្ពុជានៅឆ្នាំ ១៩៦០។

          ក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ នួន ជា ត្រូវបានជ្រើសតាំងជាប្រធានសភាតំណាង​ប្រជាជនម្ពុជា។ នួន ជា ក៏មានតំណែងជាអនុលេខាគណៈកម្មាធិការមជ្ឍិម និង គណៈកម្មាធិការអចិន្រ្តៃយ៍បក្សផងដែរ។ នួន ជា ដើរតួនាទីសំខាន់ក្មុងបញ្ហាសន្ដិសុខ ហើយក្នុងនាមជាកម្មាភិបាលជាន់ខ្ពស់សំដាប់ទីពីរ នួន ជា ទទួលខុសត្រូវក្នុងការអនុវត្ត​គោលនយោបាយឃោរឃៅជាច្រើន ដែលបានអនុម័តឲ្យអនុវត្តដោយគណៈកម្មាធិការ​អចិន្រ្តៃយ៍បក្ស។ មានការជឿជាក់ថា នួន ជា ធ្លាប់ទទួលបន្ទុកគ្រប់គ្រងលើមន្ទីរសន្ដិសុខ​របស់កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ រាប់ទាំងមន្ទីរស-២១ (ទួលស្លែង)។

          នួន ជា បាននិទេសខ្លួនទៅព្រំដែនខ្មែរ-ថៃ នៅឆ្នាំ ១៩៧៩។ នួន ជា ជាមួយ ខៀវ សផន បានចុះចូលជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានៅថ្ងៃទី ២៥ ខែ ឆ្នូ ឆ្នាំ ១៩៩៨ បន្ទាប់ពី​មរណភាពរបស់ ប៉ុល ពត។

          នួន ជា ត្រូវបានចាប់ខ្លួន និង ឃុំខ្លួនបណ្ដោះអាសន្ននៅថ្ងៃទី ១៩ ខែ កញ្ញា ឆ្នាំ ២០០៧ ដោយអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជា (អ.វ.ត.ក)។

នៅឯអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជា នួន ជា ត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទឩក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងនឹងមនុស្សជាតិ អំពើបំពាបំពានយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរទៅ​លើអនុសញ្ញាទីក្រុងហ្សឺណែវ ចុះថ្ងៃទី ១២ ខែ សីហា ឆ្នាំ ១៩៤៩ អំពើប្រល័យពូជសាសន៍ ការធ្វើមនុស្សឃាត ការធ្វើទារុណកម្ម ការដាក់ឃុំឃុំាំង ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ ការសម្លាប់បំផុតពូជ ការនិរទេស ការជម្លៀសប្រជាពលរដ្ឋដោយបង្ខំ ការដាក់ជាទាសករ និង អំពើអមនុស្សធម៌ដទៃទៀត ព្រមទាំងបទឩក្រិដ្ឋកម្មសង្រ្គាម ការសម្លាប់ដោយអចេតនា កាធ្វើទារុណកម្ម ការប្រព្រឹត្តអមនុស្សធម៌ ការបង្កព្យសនកម្មធ្ងន់ធ្ងរ ឫ ការធ្វើឲ្យឈឺចាប់ខ្លាំង​ដោយចេតនាដល់រាងកាយ​និង សុខភាព ការដកហូតដោយចេតនានូវសិទ្ធិទទួលបានការ​ជំនុំជម្រះក្ដីដោយយុតិធម៌ ការនិរទេស ឫ ជម្លៀសដោយបង្ខំ ឫការបង្ខាំង ជនស៊ីវិលដោយ​ខុសច្បាប់។ នួន ជា ក៏ត្រូវបានចោទប្រកាន់ថែមអំពីបទមនុស្សឃាតដោយ ចេតនា ការធ្វើទារុណកម្ម និងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញលើសាសនាក្រោមក្រមព្រហ្មទណ្ឌកម្ពុជាឆ្នាំ​ ១៩៥៦។

          នួន ជា​ កំពុងត្រូវបានការពារដោយមេធាវីកម្ពុជាម្នាក់ឈ្មោះ សុន អរុណ ដែលមាន​បទពីសោធន៍ ក្នុងការការពារជនកម្ពុជាដែលត្រូវបានចោទពីបទឩក្រិដ្ឋធ្ងន់ធ្ងរ ព្រមជាមួយមេធាវីអន្ដរជាតិ២នាក់ផ្សេងទៀតដែលម្នាក់មកពីប្រទេស ហុឡង់ដ៏ ឈ្មោះ

ម៉ាយខើល ផែសមែន (Michael Pestman) និងម្នាក់ទៀតឆ្មោះ វិកទ័រ កូបពេ (Victor Koppe)។

          ហើយសព្វថ្ងៃនេះ​នួន ជា កុំពុងឃុំខ្លួនបណ្ដោះអាសន្នដើម្បីរកចាំការកាត់ក្ដី។

(អត្ថបទដកស្រង់ចេញពី សៀវភៅ ប្រវត្តិសាស្រ្តកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ  និង សៀវភៅ ប្រលៃពូជសាសន៍ នៃ មជ្ឍមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា)